Afty w jamie ustnej

Jednym z problemów, z którym pacjenci zgłaszają się m.in. do stomatologów, są afty w jamie ustnej. Niewielkie ubytki śluzówki połączone z obrzękiem i stanem zapalnym są nie tylko wyjątkowo nieprzyjemne, ale przede wszystkim wywołują ogromny ból, utrudniający mówienie i jedzenie. Skąd biorą się afty w ustach? Jak wyglądają i czym się objawiają? Jak można im zapobiec?

Afta w jamie ustnej to postać otwartej, płaskiej rany w formie owrzodzenia lub nadżerki. Charakterystyczny jest dla niej biały kolor w środku i czerwony rumień od zewnątrz. Ubytek tego rodzaju tworzy się w niemal wszystkich miejscach jamy ustnej (policzki, wargi, dziąsła, język, podniebienie miękkie), czasem dość trudno dostępnych, przez co skomplikowane może być ich leczenie.

Objawy afty w jamie ustnej

Afty w ustach mają rozmiary od 1 milimetra do 3 centymetrów. Zwykle atakują pojedynczo, choć mogą również tworzyć się ich skupiska. Z uwagi na to, że są otwartym owrzodzeniem, każdy ich kontakt z czymkolwiek – językiem, jedzeniem, zębami – powoduje silną bolesność, typową dla rany. Pojawienie się afty w jamie ustnej dodatkowo może spowodować, że węzły chłonne się powiększą, natomiast temperatura ciała wzrośnie. Całość objawów nie pozostaje obojętna dla ogólnego samopoczucia – człowiek staje się osłabiony i nie ma apetytu, głównie z powodu kłopotów z gryzieniem i przeżuwaniem. Czasem przed pojawieniem się nadżerki śluzówka w tym miejscu swędzi, lekko piecze lub delikatnie boli.

Przyczyny aft w jamie ustnej

Jest wiele przyczyn powstawania afty w jamie ustnej. Najczęstsza i zarazem najbardziej prozaiczna to po prostu uraz spowodowany źle dobraną protezą, aparatem nazębnym, skaleczenie sztućcami, uderzenie się podczas szczotkowania lub przygryzienie językiem. U wielu osób afta w ustach wynika z silnej próchnicy i braku higieny. Powodem mogą być też różne inne choroby, m.in. cukrzyca, białaczka, alergie pokarmowe i choroby jelit, zwłaszcza wrzodziejące zapalenie. Nie bez wpływu jest także osłabienie układu odpornościowego, infekcja czy miesiączka. Chcąc uchronić się przed tą uciążliwą dolegliwością, należy także zadbać o zdrową dietę, bogatą w witaminy i składniki odżywcze. Wszelkiego rodzaju niedobory elementów niezbędnych do życia mogą bowiem powodować afty w ustach.

Sposoby na afty w jamie ustnej

Niewielka afta w jamie ustnej, występująca w pojedynkę, nie częściej niż dwukrotnie w ciągu roku, zwykle nie stanowi wielkiego problemu, z którym trzeba biec do lekarza. Z pewnością zniknie sama po upływie tygodnia, maksymalnie dwóch, i jedyne, co warto tu robić, to próbować skrócić ten czas i zniwelować ból za pomocą dostępnych, naturalnych sposobów. W grę wchodzą przede wszystkim wywary z ziół (rumianku, żeń-szenia, szałwii i mięty) oraz roztwór wody z solą – płukanki takie można stosować kilka razy dziennie. Warto także posmarować zmianę choćby maścią z pieprzu cayenne, aloesem lub miodem. Nie zaszkodzą także gotowe, mniej naturalne produkty apteczne, jak płyn do płukania jamy ustnej czy krople, które w niewielkiej cenie zakupimy bez recepty.

Nawracające lub bardziej rozległe afty w ustach mogą wymagać zażycia leków sterydowych, antybiotyków lub wypalenia. Środki farmakologiczne (kapsułki, spraye, żele, maść, płyn) powinny być stosowane pod okiem lekarza. Konieczna jest także suplementacja diety, by rozwiązać problem niedoborów witamin i składników mineralnych. Warto zdecydować się również na badanie krwi lub testy alergiczne, by sprawdzić, czy afty w jamie ustnej nie są symptomem jakiejś przewlekłej choroby. Cały czas należy oczywiście dbać o higienę, by nie dopuścić do namnażania się bakterii.