Afty u dzieci

Bolesne nadżerki w błonie śluzowej jamy ustnej pojawiają się już u dzieci, których dieta nie jest oparta w całości na mleku matki. Afty u dzieci mogą mieć bardzo zróżnicowaną wielkość, jednak podobnie jak u dorosłych, ich obecność wiąże się z bólem przy jedzeniu czy w trakcie mycia zębów. Afty najczęściej goją się same, przy czym całkowity czas potrzebny na wygojenie bolesnej zmiany może zależeć od wielkości samej zmiany. W jaki sposób można wyleczyć afty u dziecka, aby zmniejszyć jego dyskomfort?

Czym są afty i skąd się biorą?

Każda afta u dziecka ma dość zbliżony wygląd. Zmiana o charakterze owrzodzenia z białym nalotem na wierzchu pojawia się na miękkim podniebieniu, języku, dziąsłach czy wargach. Ze względu na fakt, że zmiana może się pojawić w tak wielu miejscach, jej leczenie może być również utrudnione. Najczęściej afty występują jako pojedyncze zmiany, mogą się jednak łączyć w grupy, a ich pojawieniu się towarzyszy powiększenie węzłów chłonnych, a nawet podwyższona temperatura.

U dzieci szczególnie często dochodzi do pomylenia afty z pleśniawkami ze względu na dość zbliżony wygląd. Jednak pleśniawki są zmianami mniej bolesnymi. Najczęściej afta u dziecka jest zmianą, jaka pojawia się sporadycznie i z tego powodu nie budzi niepokoju rodzica. Jeśli jednak zmiany pojawiają się kilka razy w roku, ich leczenie jest długotrwałe i nie przynosi spodziewanych efektów, a u dziecka doszło również do stanu zapalnego błon śluzowych, mówi się o aftozie nawrotowej.

Co wywołuje afty u dziecka?

Afty są zmianami, które mogą się pojawić w różnych miejscach, jednak podobnie różne może być podłoże choroby. Afty u dziecka pojawiają się na skutek karmienia, mogą świadczyć o wirusowym zapaleniu gardła czy opryszczkowym zapaleniu jamy ustnej. Często afty są skutkiem mechanicznego urazu, do jakiego mogło dojść, gdy dziecko jadło (ugryzienia, urazy sztućcami). U dzieci afty dość często są efektem alergii pokarmowych, mogą także się pojawić po zjedzeniu zbyt kwaśnych czy zbyt twardych pokarmów. Jeśli w diecie dziecka brakuje niektórych witamin, głównie witaminy B12, oraz niektórych minerałów, może również dojść do pojawienia się aft. Zdarza się, że afty u dzieci pojawiają się po zakończonej kuracji, głównie antybiotykowej, mogą również występować przy stosowaniu niektórych leków.

U dzieci małych, które ząbkują, afty pojawiają się równocześnie do wyżynających się zębów, gdy dziąsła dziecka są rozpulchnione i bolesne. U najmłodszych dzieci do wielu zarażeń aftami dochodzi przez kontakt ze smoczkiem oraz z zabawkami, które dziecko zabiera ze sobą na spacery: brudne zabawki czy smoczek, który jeszcze przed chwilą leżał na chodniku i który dziecko wzięło do ust. Pojawienie się aft może być również efektem niewłaściwych nawyków, jak obgryzanie paznokci czy gryzienie długopisu.

Różne typy aft

U dzieci afty mogą mieć bardzo zróżnicowaną wielkość. Najmniejsze afty, które stanowią aż 85% wszystkich zmian w błonie śluzowej, to afty, które samoczynnie goją się w ciągu siedmiu dni. Ich średnica jest również niewielka i zwykle nie przekracza 10 mm.

Afty większe, które pojawiają się u co dziesiątego chorego dziecka, to afty, które mogą się goić nawet przez 30 dni, a po ich wygojeniu na błonie śluzowej pojawia się blizna. Ten rodzaj aft wymaga specjalistycznego leczenia. Najpoważniejsze konsekwencje ma z kolei aftowe zapalenie jamy ustnej, które goją się w czasie od 4 do 8 dni i bardzo często towarzyszą im inne choroby, w tym celiakia.

Jak wyleczyć aftę?

Afty leczy się maściami i kremami o działaniu przeciwzapalnym, które stosuje się bezpośrednio na zmianę. Jeśli afty pojawiają się w miejscach z utrudnionym dostępem, np. na gardle, stosuje się spraye. Ważnym elementem procesu leczenia jest odpowiednia dieta, z której należy wyeliminować produkty działające drażniąco na zmiany. Warto również zadbać o odpowiednią higienę jamy ustnej oraz stosować ziołowe napary, które mogą przyspieszyć gojenie rany.